|
Passiflora (męczennica)
Męczennica (Passiflora L.)
MĘCZENNICA, Passiflora, pnącze z rodziny męczennicowatych; ok. 400 gat. występujących gł. w tropik. rejonach obu Ameryk, rzadziej Australii i Azji; liście przeważnie dłoniasto klapowane, niekiedy pojedyncze; kwiaty niektórych gat. niepozorne, u innych (Passiflora coerulea, Passiflora quadrangularis) b. efektowne, wielobarwne, z przykoronkiem w formie pierścienia nitkowatych lub frędzlowatych tworów; charakterystycznej budowie kwiatu zawdzięcza męczennica swą nazwę (Hiszpanie dopatrzyli się w elementach jej budowy symboli męki i narzędzi męki Jezusa Chrystusa); męczennicę uprawia się jako ozdobne pnącze szklarniowe lub domowe. Owoce niektórych gat. (np. męczennicy jadalnej, Passiflora edulis i męczennicy olbrzymiej, Passiflora quadrangularis) duże i mięsiste, są używane na soki i inne przetwory (tzw. granadilla, marakuja)..
Kwiaty
O bardzo charakterystycznej budowie. Wyrastają pojedynczo w kątach liści i otoczone są od dołu 3-listkową okrywą. Mają krążkowate, silnie rozwinięte dno kwiatowe, 5-działkowy kielich, 5-płatkową koronę i złożony z 3 okółków przykoronek. Najbardziej zewnętrzny z tych okółków jest zazwyczaj silnie postrzępiony, wewnętrzny zaś przylega do androgyneforu, na szczycie którego znajduje się 5 pręcików otaczających 1 słupek z trójdzielnym znamieniem
Systematyka
Pozycja w systemie Reveala
Gromada okrytonasienne
podgromada Magnoliophytina,
klasa Rosopsida,
podklasa ukęślowe,
nadrząd Violanae,
rząd męczennicowce,
podrząd Passiflorineae,
rodzina męczennicowate,
podrodzina Passifloroideae,
plemię Passifloreae,
rodzaj męczennica.
Gromada okrytonasienne
Gatunki
* męczennica błękitna, m. modra (Passiflora caerulea)
* męczennica cielista (Passiflora incarnata)
* męczennica jadalna, marakuja (Passiflora edulis)
* męczennica olbrzymia (Passiflora quadrangularis)
* męczennica wawrzynolistna (Passiflora laurifolia)
* Passiflora amalocarpa
* Passiflora amethystina
* Passiflora aurantia
* Passiflora capsularis
* Passiflora coccinea
* Passiflora foetida
* Passiflora helleri
* Passiflora holosericea
* Passiflora karwinskii)
* Passiflora ligularis)
* Passiflora mucronata
* Passiflora murucuja
* Passiflora pinnatistipula
* Passiflora racemosa
* Passiflora serratifolia
* Passiflora tarminiana
* Passiflora tripartita
* Passiflora tulae
* Passiflora vitifolia
* Passiflora yucatanensis
Sposób uprawy
* Światło: Rośliny można uprawiać w pełnym słońcu, na południowym oknie lub balkonie.
* Gleba: Stosuje się mieszankę ziemi liściowej, darniowej, torfu i piasku w równych ilościach.
* Temperatura: Z reguły większość odmian jest ciepłolubna.
* Przycinanie: Pod koniec okresu spoczynku pędy należy skrócić o około 1/3 długości.
* Rozmnażanie z nasion jest mało efektywne, gdyż tak wyhodowane rośliny są słabsze. Najlepiej rozmnażać przez podział bryły korzeniowej. Po wykopaniu rośliny należy rozerwać roślinę mateczną na mniejsze tak by każda miała korzenie. Można też rozmnażać przez sadzonki pędowe. W tym sposobie używa się pędów półzdrewniałych, które mają minimum 3 liście. Należy takim sadzonkom obciąć wąsy. Żeby proces szybciej przebiegał sadzonki muszą być w temperaturze 25-30°C.
* Rozmnażanie z nasion jest mało efektywne, gdyż tak wyhodowane rośliny są słabsze. Najlepiej rozmnażać przez podział bryły korzeniowej. Po wykopaniu rośliny należy rozerwać roślinę mateczną na mniejsze tak by każda miała korzenie. Można też rozmnażać przez sadzonki pędowe. W tym sposobie używa się pędów półzdrewniałych, które mają minimum 3 liście. Należy takim sadzonkom obciąć wąsy. Żeby proces szybciej przebiegał sadzonki muszą być w temperaturze 25-30°C.
* Pielęgnacja: pędy nie mogą oplątywać się na siebie na wzajem gdyż to osłabia roślinę.
Źródło:
[1]http://pl.wikipedia.org/wiki/Passiflora
[2]Encyklopedia PWN 2000
|
